شخم زدن باغ

‌‌‌‌شخم زدن باغ، یکی از عملیات اساسی در باغداری و زراعت است که باعث آماده‌سازی خاک برای کاشت بذر و رشد سالم گیاهان می‌شود.

اهمیت شخم‌زدن

شخم زدن‌باغ، تأثیر بسیاری بر رشد و توسعه گیاهان دارد. در ادامه به برخی از مزایای شخم‌زدن‌باغ اشاره می‌کنیم:

1- الحاق بذر و ریشه‌های گیاهان در خاک:

شخم‌زدن باعث شکستن‌خاک و ایجاد سوراخ‌ها و منافذ در آن می‌شود، که امکان الحاق بذرها و ریشه‌های گیاهان در عمق مناسب را فراهم می‌کند. این امر باعث رشد و توسعه بهتر ریشه گیاهان می‌شود و به گیاهان کمک می‌کند تا به آب و مواد غذایی مورد نیاز خود دسترسی بیشتری داشته باشند.

2- تهویه خاک:

شخم‌زدن باعث بهبود تهویه خاک می‌شود. با شکستن‌خاک و ایجاد سوراخ‌ها و منافذ، هوا بهتر می‌تواند درون خاک جا بگیرد. این امر باعث افزایش سطح هوادهی و اکسیژن‌رسانی به ریشه‌های گیاهان می‌شود.

3- تجزیه مواد آلی:

با شخم زدن باغ، مواد آلی موجود در خاک مورد تجزیه قرار می‌گیرند و تبدیل به عناصر غذایی قابل جذب برای گیاهان خواهند شد. این فرآیند باعث افزایش حاصل‌خیزی خاک و بهبود تغذیه گیاهان نیز می‌شود.

4- افزایش حاصل‌خیزی خاک:

شخم ‌زدن باعث بهبود ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک می‌شود و حاصل‌خیزی آن را افزایش می‌دهد. با شخم‌زدن زمینهای زراعی و باغی موجب میگردد. بسیاری از آفات درختان و یا صیفیجات که خسارت به گیاهان وارد می نمایند تخم و یا لارو آنها منهدم و نیازی به مصرف سموم شیمیایی نباشد مانند آبدوزک – کرم سفید ریشه و …

تأثیر شخم‌زدن بر رشد گیاهان

شخم زدن باغ تأثیر قابل توجهی بر رشد گیاهان دارد. در ادامه به برخی از تأثیرات شخم زدن اشاره کرده‌ایم:

• رشد ریشه‌ها:

شخم‌زدن باعث ایجاد شرایط مناسب برای رشد ریشه‌ها می‌شود. خاک تهویه شده، اجازه می‌دهد تا ریشه‌ها به طور عمیق‌تر در خاک رشد کنند و به مواد غذایی بیشتری دسترسی پیدا نمایند.

• جذب مواد غذایی:

شخم زدن باغ باعث افزایش تجزیه مواد آلی در خاک و افزایش غلظت عناصر غذایی خواهد شد. این امر باعث افزایش جذب مواد غذایی توسط گیاهان‌شده و رشد سالم آن‌ها را ترویج می‌دهد.

• کنترل علف‌های هرز:

شخم‌زدن به عنوان یکی از روش‌های مکانیکی کنترل علف‌های هرز استفاده‌می‌شود. با شخم‌زدن خاک و مشخص‌شدن علف‌های هرز، آن‌ها به راحتی قابل کنترل هستند و از بین برده‌می‌شوند.

مراحل شخم‌زدن

برای شخم‌زدن باغ باید طبق مراحل زیر پیش بروید:

آماده‌سازی ابزارها و ماشین‌آلات:

در ابتدا، ابزارهای لازم و انواع ماشین‌آلات کشاورزی مانند تراکتور، خیش، تیلرها و … را برای شخم‌زدن آماده کنید.

بررسی و تجزیه خاک:

قبل از شروع شخم‌زدن، خاک باغ باید بررسی‌شود تا ویژگی‌های شیمیایی و فیزیکی آن مشخص گردد. این اطلاعات در تنظیم عمق و شیب شخم‌زدن مؤثر خواهد بود.

شخم زدن‌باغ:

با استفاده از ماشین‌آلات لازم، خاک باغ را به شیوه‌ای منظم و عمیق شخم بزنید. عمق و شیب شخم‌زدن‌زمین بسته به نوع خاک، نوع گیاهان قرارداده‌شده و شرایط محیطی متفاوت است.

تسطیح و آماده‌سازی برای کاشت:

پس از شخم‌زدن‌باغ، خاک تسطیح‌شده و آماده‌برای کاشت نهال می‌شود.

نکات مهم در شخم‌زدن

برای انجام شخم‌زدن باغ به نحو احسن، لازم است که به نکات زیر توجه کنید:

• قبل از شخم‌زدن، باید علف‌های هرز، سنگ‌ها، چوب‌ها و سایر موانع را از روی خاک جمع کنید.
• باید جهت شخم‌زدن را با توجه به شکل و ابعاد باغ و جهت باد و خورشید انتخاب کنید.
• بهتر است شخم‌زدن باغ و یا زراعت بصورت دو بار عمود بر هم صورت پذیرد یک بار افقی و یک بار هم عمود بر شخم اولی.
• باید عمق شخم‌زدن را با توجه به نوع خاک و گیاه تعیین کنید. عمق شخم‌زدن نباید کمتر از ۱۵ سانتی‌متر و بیشتر از ۳۰ سانتی‌متر باشد.
• باید سرعت تراکتور یا دستگاه شخم‌زن را با توجه به نوع خاک و عمق شخم‌زدن تنظیم نمایید. سرعت بالا باعث می‌شود که خاک پرتاب شود و سطح خاک نامسطح گردد.
• باید فاصله بین شیارها برای شخم زدن‌باغ را با توجه به عرض تیغه تراکتور یا دستگاه شخم زن تعیین کنید. فاصله بین شیارها نباید کمتر از ۱۰ سانتی‌متر و بیشتر از ۲۰ سانتی‌متر باشد.
• باید پس از شخم‌زدن، خاک را با کمک یک دستگاه به نام کلتیواتور کلوخه ها را نرم و علفهای هرز را کاملا منهدم نمائید. و صاف شود و کلوخه‌های خاک خرد شوند.

سخن پایانی

در این مقاله، ما به بررسی موضوع شخم زدن باغ پرداختیم. همان طور که ملاحظه کردید شخم‌زدن باغ یکی از روش‌های کشاورزی است که باعث بهبود خاک، کنترل علف‌های هرز و افزایش عملکرد محصولات می‌شود.